Psychische effecten van de opname 

Wat kan helpen om het vol te houden, is om geregeld gesprekken met de arts en verpleegkundigen te hebben, net als telefoontjes met de afdeling in de uren dat je thuis bent (ook midden in de nacht als je daar behoefte aan hebt). Er is vaak begeleiding van medisch maatschappelijk werk en een psycholoog vanuit het ziekenhuis beschikbaar. Maak hier gebruik van, ze zijn er voor jou. Nu geven we een paar voorbeelden van situaties waarin je hulp kan vragen. Dit is voor elke ouder anders.  

Sommige ouders hebben gedacht dat hun kind dood zou gaan of dat zij of hun partner het zelf niet zouden overleven. Heb je nachtmerries over de bevalling of herbelevingen, dit kan passen bij posttraumatische stress klachten, en hier zijn goede behandelingen voor!  

Sommige ouders krijgen een postpartum depressie. Klachten die hierbij horen zijn vermoeidheid, nergens zin in hebben, sombere gedachten en huilen zonder oorzaak. Maar soms ook gedachten en de wens dat de baby er niet meer is. Je hoeft je hier niet voor te schamen, dit zijn reacties en gedachten die kunnen voorkomen na een heftige bevalling of een heftige periode na geboorte. Nu is iedere jonge ouder weleens vermoeid en heeft weinig energie. Maar als dit (bijna) iedere dag zo is, is het goed om dit met je huisarts te bespreken. 

Het is lastig om te bedenken wat de beste manier is om in deze spannende tijd overeind te blijven. Probeer te bedenken wat je in eventuele eerdere periodes van tegenslag heeft geholpen. Voor de ene ouder is dat sporten, voor de andere een wandeling maken met een vriend, voor weer een ander een avond films kijken. Ook een ochtend thuis opruimen kan je soms helpen om wat meer tot rust te komen. Bespreek samen wat jouw manieren kunnen zijn en maak daar af en toe tijd voor. Als je kind thuiskomt uit het ziekenhuis, heb je ook nog een intensieve periode voor de boeg. Goed voor jezelf zorgen, ook al is dat soms erg moeilijk, maakt het zorgen voor anderen makkelijker. 

Buddy support 

Uit eerder onderzoek met ouders op de afdeling neonatologie blijkt dat het voor ouders heel fijn is om herkenning te krijgen, gezien te worden en vragen te kunnen stellen aan ervaringsdeskundigen. Vaak is een woord of blik genoeg als basis voor wederzijds vertrouwen. In verschillende ziekenhuizen is er buddy support geregeld. Het biedt lotgenotencontact door nieuwe ouders te koppelen aan ervaren ouders, wat de autonomie en veerkracht van ouders versterkt. Het contact tussen de buddy’s is geheel naar eigen keuze en wens in te vullen (live, telefonisch, via whatsapp, via sms, etc).  

Geestelijke verzorging 

Een ziek kind heeft een enorme impact op je leven. Weg uit je vertrouwde omgeving, anderen die voor je pasgeboren kind zorgen, niet altijd bij je baby kunnen zijn Soms moeten er ingrijpende keuzes gemaakt worden.  

Het is een intensieve periode, vol met emoties en vragen. 

• Waarom moet mijn kind dit overkomen? 

• Hoe ga ik om met gevoelens van machteloosheid? 

• Waar put ik steun, kracht of hoop uit? 

• Hoe blijf ik mezelf? Hoe blijf ik vader? Hoe blijf ik moeder? 

• Waar vind ik rust en helderheid? 

• Hoe nu verder? 

• Welke keuzes zal en mag ik maken? 

• Wie kan me helpen te vinden wat ik nodig heb?  

Over deze en andere vragen kun je praten met een medewerker van de Dienst Geestelijke Verzorging. Zij luisteren naar je verhaal, naar wat je meemaakt en zoeken samen met je naar datgene wat je steun en houvast geeft. Daarnaast kun je een geestelijk verzorger vragen om bijvoorbeeld een verhaal, een gedicht of een ritueel.  

Nuttige tips 

Sommige ouders vinden het fijn als vrienden en familie in deze periode dicht om ze heen staan. Andere ouders willen liever een kleine ‘cocon’ vormen met hun kind en zo weinig mogelijk bezoek. Familie en vrienden kunnen dan wel helpen met praktische zaken, zoals boodschappen doen en opruimen. Als je het zwaar vindt om iedereen op de hoogte te blijven houden in deze periode, kan het helpen om een familielid of vriend te vragen - in overleg met jou - regelmatig berichten rond te sturen en de reacties op te vangen. 

Hieronder nog een overzicht van links die nuttig kunnen zijn: 

• Stichting Earlybirds: Is je baby te vroeg geboren? Stichting Earlybirds Fotografie komt naar het ziekenhuis om ouders een kosteloze fotoreportage aan te bieden.
• Kleine Kanjers: Een site met onder andere een webshop waar mijlpaalkaarten en boeken met betrekking tot prematuur geboren kinderen te koop zijn.
• Hellp Stichting: de patiëntenorganisatie voor vrouwen met zwangerschapsvergiftiging (pre-eclampsie) en het HELPP-syndroom.
• Nederlandse Vereniging voor Ouders van Meerlingen: de belangenvereniging voor (aanstaande) ouders van meerlingen. 

Boeken: 

• “Ik heb een zusje, maar ik mag alleen maar naar haar kijken”: Een kinderboek over couveusekinderen voor broertjes en zusjes. ISBN: 9789072259028.
• "Reisgids naar huis": Handboek voor ouders van een prematuur geboren baby. ISBN: 9789490608958.
• “Te vroeg geboren”: Naast medische informatie over zwangerschap, geboorte, couveuse periode en eventuele gevolgen voor het kind later, wordt verteld naar aanleiding van de beleving van ouders. ISBN: 9789401417044.
• “Vanuit de couveuse de wereld in”: Antwoorden op de vragen van ouders van een couveusekind. ISBN: 9789021005331.
• “Koester je kleintje, een werkboek voor ouders met een prematuur geboren baby”. ISBN: 9789080682047
• “Zorgen voor je baby op de couveuseafdeling”, handboek voor ouders. ISBN: 978-90-819955-2-8