Belangrijk om te weten als je zwanger bent of net bevallen

(deze informatie vervangt niet het gesprek met je eigen arts of verloskundige)

Wanneer je besmet bent met het nieuwe Corona virus (SARS-Cov-2 het virus dat de ziekte COVID-19 veroorzaakt) is het advies om in het ziekenhuis te bevallen, zodat de gezondheid van jou en je kind goed in de gaten kan worden gehouden.
Als je besmet bent, kan je nog steeds op de gebruikelijke manier bevallen als je gezondheid dit toelaat.
Ben je niet besmet en ga je binnenkort bevallen? Dan kan je mogelijk niet in het ziekenhuis bevallen als hier geen medische noodzaak voor is.
Het lijkt erop dat de baby tijdens de zwangerschap of bevalling niet besmet kan worden door de moeder. Wel is besmetting mogelijk van moeder op kind via de gewone mens-op-mens route: via de handen, door hoesten of niezen. Pasgeboren baby’s kunnen wel geïnfecteerd raken met het Coronavirus   . De incubatietijd is twee tot veertien dagen. Dat betekent dat de baby tot twee weken na het herstel van zieke gezinsleden nog klachten kan krijgen. Tot op heden is er bij pasgeborenen geen ernstig beloop beschreven door COVID-19, maar er zijn nog weinig gegevens beschikbaar.
Baby’s zijn ook vatbaar voor andere infecties. Je moet daarom altijd goed letten op de algemene hygiënemaatregelen (handen wassen, proberen niet te hoesten of te niezen in de buurt van de baby). Buiten het voeden en verzorgen wordt geadviseerd om tijdens de Corona-pandemie een afstand van twee meter aan te houden tussen ouder en kind als de ouder (of ander gezinslid) verkouden is of hoest, om de kans op besmetting zo klein mogelijk te maken.

Word ik in het ziekenhuis gescheiden van mijn baby als ik besmet ben met Corona of nog in afwachting ben van de testresultaten?

Moeder en kind worden in het algemeen in Nederland zo min mogelijk gescheiden. Alleen als de baby op een Neonatologieafdeling met een zaal moet worden opgenomen, kunnen (mogelijk) COVID-19 positieve ouders niet op bezoek komen. In alle andere situaties wordt gesteld dat de nadelige effecten van scheiding van ouders en kind op de emotionele binding, en borstvoeding in deze belangrijke eerste fase niet opwegen tegen een eventuele besmetting van het kind. Indien moeder en kind in dezelfde kamer verblijven, wordt buiten de verzorging om een afstand van minimaal twee meter aangehouden. Bij verzorgen en het geven van borstvoeding is goede handhygiëne een vereiste en indien beschikbaar het dragen van een chirurgisch mondmasker. Hoesten en niezen in de nabijheid van het kind moet worden vermeden.

Hoe zijn de bezoekregels in de ziekenhuizen?

Die zijn in alle ziekenhuizen en op alle afdelingen aangepast. Het komt er op neer dat er op dit moment nauwelijks of geen bezoek mag komen op bijv. de kraamafdeling. Dit geldt nu ook voor broertjes en zusjes. Als ouders gezond zijn, zijn zij in principe welkom, ook op de NICU’s.

Bij zaalverpleging mogen de ouders niet komen als zij (mogelijk) Corona hebben. Op eenpersoonskamers (bijv. couveusesuites) hoeven ouders en kind vaak niet gescheiden te worden, in veel ziekenhuizen zou ook een moeder die zelf besmet is met COVID-19 bij haar kind op een kamer mogen. Het is niet zeker of dat in alle ziekenhuizen met eenpersoonskamers geldt. In China was het advies om moeder en kind sowieso veertien dagen te scheiden, gelukkig is dat hier niet het geval.

Soms is het onvermijdelijk dat ouders en kind toch gescheiden worden. Als beide ouders niet mogen komen vanwege (mogelijk) Corona, dan kan meestal wel een gezonde vervanger aangewezen worden die op bezoek mag komen. Op Twitter vind je veel initiatieven vanuit buitenlandse ziekenhuizen waar ouders en kind gescheiden worden. De algemene boodschap hierbij is dat iedereen het verschrikkelijk vindt, maar dat er nu geen andere oplossing is. Gelukkig gaat men dan wel op zoek naar alternatieven; het belang van ‘closeness’ van ouders en kind wordt zeker erkend. Een voorbeeld van een alternatief in het buitenland? Het installeren van een ‘virtual visiting system’ voor de ouders van de baby op de NICU, zodat zij hun baby veilig virtueel kunnen bezoeken zolang de restricties gelden.

Mag de moeder borstvoeding geven als zij besmet is met COVID-19?

Borstvoeding is in het algemeen de beste voeding voor het kind. Voor zover bekend is, zijn de voordelen van borstvoeding groter dan de mogelijke nadelen. Het belangrijkste risico voor het kind is het directe contact met moeder met daarbij de verspreiding van het virus via druppels. Daarom wordt aangeraden om hygiënemaatregelen in acht te nemen (handen wassen voor het aanraken van de baby of borsten, een eigen borstkolf/fles gebruiken, de borstkolf/fles goed schoonmaken na gebruik). Omdat het wel mogelijk is om de baby te infecteren door de nabijheid van een zieke moeder tijdens het voeden, valt te overwegen om (gekolfde) voeding door een gezond persoon te laten geven. Dit is geen standaardadvies bij gezonde pasgeborenen, maar een keuze die ouders zelf moeten maken.

Bij pasgeborenen die worden opgenomen op de afdeling Neonatologie kunnen andere adviezen gegeven worden (mondmasker dragen, alleen afgekolfde moedermelk geven).

Zijn couveusekinderen die inmiddels thuis zijn extra vatbaar voor COVID-19?

Het Coronavirus lijkt niet anders te zijn dan andere virussen voor ex-prematuren. Dus zeker kort na ontslag geldt: op blijven passen met mensen/kinderen met koorts, hoesten, verkoudheid etc.

Voor ex-prematuren die naar een dagverblijf of school (zouden) gaan gelden geen specifieke maatregelen.